Δευτέρα 8 Ιουνίου 2015

Από το κάστρο του Γριζάνου...στα οχυρά της Αργιθέας!


Το 1897 η ελληνοοθωμανική μεθόριος στη Θεσσαλία βρισκόταν στις ΝΑ προσβάσεις του Ολύμπου και στις νότιες προσβάσεις των Χασίων σχηματίζοντας ένα Υ με τη βάση του τα χωριά Ζάρκος(σημερινό Ζάρκο) και Γκρίζανος(σημερινό Γριζάνο) όπως αυτή είχε συμφωνηθεί από την επιτροπή Ελληνοοθωμανικών Συνόρων (Θεσσαλίας-Ηπείρου) επί σχεδίου του Άγγλου Ταγματάρχη Τζον Άρνταγκ, στις 20 Ιουνίου του 1882 και ολοκληρώθηκε στις 5 Νοεμβρίου του 1882. Αυτός είναι και ο λόγος που στα δύο παραπάνω χωριά υπάρχουν κάστρα για όσους δεν το γνωρίζουν. 

Το "Έθνος" κάνει αναφορά σε ένα από αυτά τα δύο κάστρα παρακάτω:

Με αφετηρία τις επάλξεις των κάστρων του κάμπου, που καμώθηκαν από ανθρώπινο χέρι και διαφέντευαν τις τύχες των πεδιάδων για αιώνες, ανηφορίζουμε έως τις «επάλξεις» των δυσπρόσιτων βουνοκορφών.

«Θα μας δείξετε τον δρόμο για το κάστρο;», ρωτήσαμε στην πλατεία του χωριού Γριζάνο έναν ντόπιο. Η απάντησή του ήταν αφοπλιστικά ευγενική: «Περιμένετε ένα λεπτό να κλείσω το μαγαζί και θα σας πάω εγώ, γιατί δεν θα το βρείτε εύκολα...». Στη συνέχεια μπήκε στο αυτοκίνητο και μας έδειξε τη διαδρομή που έπρεπε ν ακολουθήσουμε. Λίγο έξω από το χωριό αφήσαμε τον επαρχιακό δρόμο και βρεθήκαμε να πατάμε σ έναν ανηφορικό χωματόδρομο που έδειχνε να μην οδηγεί πουθενά. Καλύψαμε περίπου 3 χιλιόμετρα με χαμηλή ταχύτητα προσέχοντας τις κοφτερές πέτρες που θαρρείς και είχαν φυτρώσει στο οδόστρωμα και φτάσαμε στην είσοδο του κάστρου.


Το γεφύρι του ποταμού Ενιπέα βρίσκεται κοντά στο χωριό Κεραμίδι και είναι κτίσμα του 13ου ή κατ άλλους του 16ου αιώνα. Αν και παροπλισμένο πλέον, είναι εύκολα προσβάσιμο από τον επαρχιακό δρόμο που οδηγεί στον Παλαμά.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr


 Παντού ερημιά και εγκατάλειψη. Παρ όλα αυτά, τα βυζαντινά τείχη έδειχναν γεροδεμένα, στιβαρά, έτοιμα όπως πάντα ν αντέξουν τον χρόνο και τη μανία των καιρών. Αν και τμήμα τους έχει καταρρεύσει, η όψη του κάστρου δεν έχει αλλοιωθεί, πράγμα, όμως, που δεν εμποδίζει τυχοδιώκτες τυμβωρύχους και «κυνηγούς» θησαυρών να σκάβουν κατά καιρούς στα θεμέλια, προξενώντας σημαντικές επιπλέον καταστροφές.

Τα πρώτα οχυρωματικά έργα του κάστρου του Γριζάνου πιθανόν να έγιναν τον 6ο μ.Χ. αιώνα επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού, με σκοπό να εμποδίσουν τις εισβολές των Σλάβων που ρήμαζαν τη Θεσσαλική πεδιάδα. Αργότερα, οι Φράγκοι και έπειτα οι Τούρκοι, αναγνωρίζοντας την εξέχουσα θέση του, θωράκισαν την άμυνά του. Από τούτες τις στράτες του Πηνειού και τα γεφύρια του περνούσαν οι αγωγιάτες με τα καραβάνια τους φορτωμένα με κάθε λογής πραμάτεια, αλλά και οι κτηνοτρόφοι όταν μετακινούσαν τα ζώα τους από τα χειμαδιά του κάμπου προς τα βοσκοτόπια του Ασπροπόταμου και της Αργιθέας. Από τα αρχαία χρόνια μέχρι και την Τουρκοκρατία το κάστρο του Γριζάνου, καθώς είχε μεγάλη στρατηγική σημασία, δεν εγκαταλείφθηκε και παρέμεινε όρθιο πάνω από χίλια χρόνια.

Θέα σε Μετέωρα και Ολυμπο
Σήμερα αξίζει να ανεβείτε μέχρι εδώ για να δείτε, εκτός των άλλων, και την απερίγραπτη θέα. Με καθαρό καιρό θα ατενίσετε σχεδόν όλη τη μακρόστενη κορμοστασιά της Πίνδου να φράζει σαν τείχος τον προς δυσμάς ορίζοντα. Λίγο βορειοτέρα θα ξεχωρίσετε τις τεράστιες πέτρες των Μετεώρων, ενώ βόρεια και ανατολικά θα θαυμάσετε τον μεγαλόπρεπο Ολυμπο να τρυπά τον ουρανό και παραδίπλα τα Πιέρια όρη και το Βέρμιο να συμπληρώνουν το ορεινό ανάγλυφο.

Η θέα είναι περιφερειακή. Στη ρίζα του λόφου αναβλύζει πηγή απ όπου πιθανόν το κάστρο να τροφοδοτούνταν με νερό. Σήμερα προσεγγίζεται με μονοπάτι. Σε μικρή απόσταση, βορειότερα από το κάστρο, ξεχωρίζουν στη μέση του πουθενά μια σειρά από πέτρινα εγκαταλειμμένα κτίρια, κτισμένα αντικριστά το ένα στο άλλο. Οπως μας εξήγησαν οι ντόπιοι, είναι το ελληνικό και το τουρκικό φυλάκιο που βρίσκονταν εκατέρωθεν των ελληνοτουρκικών συνόρων μέχρι το 1912.

Το χωριό Γριζάνο απέχει μόλις 30 χιλιόμετρα από τα Τρίκαλα και 45 από τη Λάρισα, ενώ βρίσκεται επτά χιλιόμετρα βορειότερα από την αγροκτηνοτροφική πολίχνη της Φαρκαδόνας. Να θυμηθούμε πως η αρχαία Φαρκαδόνα ήταν θεσσαλική πόλη με ισχυρή επιρροή στα πεπραγμένα της περιοχής και δικό της νόμισμα. Κοντά στο χωριό Κεραμίδι -νότια και δυτικά της Φαρκαδόνας-, ο ποταμός Ληθαίος σμίγει με τον Ενιπέα και τον Πηνειό. Αν βρεθείτε στην περιοχή, αξίζει ν αναζητήσετε το πανέμορφο, αλλά παραμελημένο, γεφύρι που βρίσκεται πάνω στον δρόμο για Παλαμά και είναι κτίσμα του 13ου -κατ άλλους του 16ου- αιώνα. Σήμερα βλέπουμε 3 από τα 4 τόξα του, αφού το τέταρτο ανατινάχτηκε από τους Γερμανούς το 1941.


Το γεφύρι του Πετρίλου στο Πετριλιώτικο ποτάμι. Σε αυτό το σημείο της Αργιθέας τα ποτάμια ρέουν προς τα δυτικά και εμπλουτίζουν τον Αχελώο.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr

    Φανάρι: Το απόκρημνο οχυρό που κόστισε σαράντα πουγκιά

Το Φανάρι απέχει οδικώς από το Γριζάνο περίπου 50 χιλιόμετρα. Ωστόσο, αν τραβήξετε μια ευθεία στον χάρτη, θα διαπιστώσετε πως σε πραγματικές διαστάσεις, η απόσταση που χωρίζει τους δυο οχυρωμένους λόφους δεν ξεπερνά τα 30 χιλιόμετρα. Ο λόφος του Γριζάνου στέκει στο βόρειο άκρο του Θεσσαλικού κάμπου, πριν αρχίσουν να ξετυλίγονται οι ορεινές εξάρσεις των Αντιχασίων. Αντίθετα, το κάστρο του Φαναρίου δεσπόζει στο δυτικό μέρος του, ακουμπώντας στην άκρη των χαμηλότερων πτυχώσεων της Πίνδου και των Αγράφων, στο σημείο που αυτές σβήνουν προς την πεδιάδα.



Ο Πηνειός στο ύψος της Φαρκαδόνας. Τις όχθες και τα γεφύρια του χρησιμοποιούσαν οι παλιοί αγωγιάτες.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr


    «Δεν ξέρω ποιος το χτισε... Το κάστρο όμως το επισκεύασε, με άδεια του Παντισάχ, ο Χαμζα-Μπέης και για την επισκευή του ξόδεψε σαράντα πουγκιά. Βρίσκεται στην άκρη ενός ψηλού κι απόκρημνου βραχόβουνου, ύψος που μπορεί κανείς να δει από κει απάνω τη Λάρισα, τα Τρίκαλα, την Ασπρη Θάλασσα και τόπους σ απόσταση πέντε ημερών δρόμο...». Αυτά έγραψε για το κάστρο του Φαναριού ο Τούρκος περιηγητής και χρονογράφος Εβλιγιά Τσελεμπή όταν επισκέφθηκε τη Θεσσαλία και το Φανάρι, το 1668. Εικάζεται πως το κάστρο είναι κτισμένο σε θέση όπου προϋπήρχε, από τα ομηρικά ακόμη χρόνια, η ακρόπολη της Ιθώμης, μια αρχαία πόλη που πήρε μέρος στην εκστρατεία της Τροίας.

Για πρώτη φορά το Φανάρι αναφέρεται σε αυτοκρατορικό χρυσόβουλο του 1289, όταν οι Φράγκοι είχαν ήδη αλώσει την Κων/πολη (1204) και οι Βυζαντινοί Δεσπότες της Ηπείρου προσπαθούσαν με οχυρά να οριοθετήσουν τα σύνορα του κράτους τους. Για λίγο καιρό το κάστρο ήταν βυζαντινό, μετά πέρασε στα χέρια των Φράγκων και επί φεουδάρχη Στέφανου Γαβριλόπουλου έγινε έδρα και διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής. Στη ροή των αιώνων άλλαξε πολλές φορές χέρια. Μάλιστα κάποια εποχή, κατά τον 15ο αιώνα, αφέντης του βρέθηκε να είναι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο τελευταίος αυτοκράτορας του Βυζαντίου. Η οχύρωση του κάστρου έχει σχήμα πολυγωνικό με πέντε πύργους και τείχη, ύψους περίπου δέκα μέτρων και πλάτους δύο. Ο δρόμος οδηγεί στην είσοδό του, ενώ στο εσωτερικό του, εκτός από τα ερείπια διακρίνονται μια παλιά υπόγεια τούρκικη δεξαμενή, αποθηκευτικός χώρος και στέρνες.


Η τοποθεσία Ξερόκαμπος Μουζακίου. Πιο πίσω διακρίνεται ο γυμνός ορεινός κορμός του Τύμπανου.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr


    Το χωριό Φανάρι απέχει από τα Τρίκαλα 25 χιλιόμετρα και από την Καρδίτσα 15 χιλιόμετρα. Αν οδηγείτε στον επαρχιακό δρόμο Καρδίτσας-Μουζακίου, ο λόφος με τη μικρή πολιτεία και το μεσαιωνικό κάστρο στην κορφή, είναι ορατά από μακριά και σίγουρα θα τραβήξουν το βλέμμα σας. Πριν φτάσετε στην είσοδο του κάστρου, αξίζει να ξεστρατίσετε από την αρχική διαδρομή ακολουθώντας τις λίγες ανηφορικές στροφές και να καταλήξετε στην πλατεία του πετρόκτιστου χωριού. Παρότι τα σημάδια της παρακμής είναι ορατά, ο επισκέπτης αμέσως αντιλαμβάνεται πως το Φανάρι υπήρξε κάποτε ένα ακμάζον κεφαλοχώρι, καθώς ήταν έδρα Αρχιεπισκοπής. Ακόμα και σήμερα ο επικεφαλής της Εκκλησίας φέρει τον τίτλο «Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων».

Ανάμεσα στο βουνό και στον κάμπο

Το Μουζάκι οριοθετεί την ανάβαση προς τον άγονο και απομονωμένο ορεινό όγκο της Αργιθέας. Η αγροτική κωμόπολη βρίσκεται στα όρια των νομών Καρδίτσας και Τρικάλων - απέχει 20 χιλιόμετρα από την Καρδίτσα, 330 χιλιόμετρα από την Αθήνα και 230 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Πιθανόν εδώ, στη θέση Επισκοπή, να βρισκόταν η αρχαία πόλη των Γόμφων που ήταν, μετά την Τρίκκη -σημερινά Τρίκαλα-, η μεγαλύτερη πόλη της περιοχής.



Η λίμνη Στεφανιάδα γεννήθηκε μόλις το 1963, μετά από μεγάλη κατολίσθηση. Από εδώ ο δρόμος συνεχίζει και καταλήγει στην κοίτη του ποταμού Αχελώου.
Φωτογραφία: Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr


    Η στρατηγική θέση της, καθώς έλεγχε τα ορεινά περάσματα προς τη χώρα των Αθαμάνων, ήταν εξαιρετικά προνομιακή, γι αυτό και διάφοροι εισβολείς την επιβουλεύτηκαν και την κατέστρεψαν αρκετές φορές. Τελευταίος κατακτητής ήταν ο Ιούλιος Καίσαρας που το 48 π.Χ. κυριολεκτικά κατεδάφισε την πόλη, η οποία έκτοτε χάθηκε από τις σελίδες της Ιστορίας.

Μέρος των τειχών και τμήματα κτιρίων των αρχαίων Γόμφων έχουν έρθει σήμερα στο φως από την αρχαιολογική σκαπάνη. Στην πλατιά και γεμάτη βότσαλα κοίτη του ποταμού Πάμισου (παραπόταμου του Πηνειού), που έρχεται από τα δυτικά και διασχίζει το Μουζάκι, αποκαλύφτηκαν δύο βάθρα πέτρινων γεφυριών της Υστερορωμαϊκής περιόδου. Ολόγυρα έχουν βρεθεί υπολείμματα τάφων και τμήματα εργαστηρίων, όλα Ελληνιστικής και Ρωμαϊκής περιόδου.

Αφετηρία για εκδρομές
Σήμερα το Μουζάκι προσφέρει εύκολη πρόσβαση τόσο προς τη Λίμνη Πλαστήρα, την Πύλη Τρικάλων, την Ελάτη, το Περτούλι, όσο και προς τον ορεινό όγκο της Αργιθέας. Δεδομένου ότι διαθέτει καλή τουριστική υποδομή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αφετηρία για ενδιαφέρουσες εκδρομές. Είναι άλλο πράγμα, όμως, να διανυκτερεύεις στις παρυφές του βουνού και άλλο να ξυπνάς μέσα στην καρδιά του δάσους, ν ανοίγεις το παράθυρο του ξενώνα και να βλέπεις ολόγυρα να σ αγκαλιάζουν οι υποβλητικές κορφές και τα θεόρατα, εντυπωσιακά έλατα.



Στη διασταύρωση για Λεοντίτο, πλάι στον Πετριλιώτη ποταμό, θα δείτε τον νερόμυλο του Παληαντώνη.
www.viewsofgreece.gr

Από το Μουζάκι, λοιπόν, αποχαιρετήστε την ηρεμία του κάμπου και τις ευθείες του και ξεκινήστε τη μικρή περιπέτεια που θα σας φέρει στον τραχύ, μα μαγευτικό κόσμο των βουνών. Λίγο - πολύ, θα πάρετε τα ίδια μονοπάτια που ακολουθούσαν παλιά οι κυρατζήδες (αγωγιάτες), πριν αναζητήσουν την προστασία των καραβανιών τους στο Γριζάνο και το Φανάρι, ώστε η πραμάτεια τους να φτάσει σώα και αβλαβής στον τελικό της προορισμό, που ήταν η Λάρισα και οι άλλες μεγάλες πόλεις της Θεσσαλίας.

Φεύγοντας, λοιπόν, από το Μουζάκι με κατεύθυνση δυτική και αφού περάσετε τη διασταύρωση για Λίμνη Πλαστήρα, στα 4 χιλιόμετρα θα δείτε ότι ο δρόμος διχάζεται. Το δεξί παρακλάδι οδηγεί στα χωριά της Δυτικής Αργιθέας, ενώ το αριστερό τραβά για τα χωριά της Ανατολικής Αργιθέας. Οι δυο διαδρομές σμίγουν ύστερα από μπόλικα χιλιόμετρα ταλαιπωρίας στα όρια των νομών Αρτας και Καρδίτσας, στο ύψος του ποταμού Αχελώου.

Οι δύο αυτές γειτονικές περιοχές, καθώς χωρίζονται από απόκρημνους γκρεμούς και βαθιά φαράγγια, δεν επικοινωνούν μεταξύ τους με ασφάλτινους δρόμους. Υπάρχουν, βέβαια, κάποιοι αποσαθρωμένοι δασικοί που είναι προσβάσιμοι το καλοκαίρι, όμως, αν δεν έχετε ψηλό όχημα και δεν ξέρετε τα κατατόπια, καλύτερα να επιλέξετε μία από τις δύο περιοχές.

Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να είστε αποφασισμένοι να οδηγήσετε αρκετά χιλιόμετρα σ έναν τόπο τραχύ και δυσπρόσιτο που δεν φημίζεται για το καλό οδικό του δίκτυο, αλλά ούτε και για τις υποδομές του. Για κάθε ενδεχόμενο, σας προτείνουμε να έχετε φουλάρει το ρεζερβουάρ του αυτοκινήτου, καθώς στην Αργιθέα δεν υπάρχει πρατήριο καυσίμων, και βέβαια να οπλιστείτε με γερή υπομονή.

Στα ίχνη των Σαρακατσάνων βοσκών

Τραβώντας τον δρόμο για τα χωριά της Ανατολικής Αργιθέας, σε ύψος 650 μέτρων θα συναντήσετε πρώτα το χωριό Πευκόφυτο (12 χιλιόμετρα από Μουζάκι). Αν μέχρι εδώ η διαδρομή σάς κούρασε, απολαύστε έναν καφέ στο καφενείο του χωριού και πάρτε τον δρόμο της επιστροφής, γιατί από εδώ και πέρα αρχίζει η πραγματική οδική περιπέτεια.

Στα επόμενα 10 χιλιόμετρα η ανάβαση καλύπτει μια υψομετρική διαφορά σχεδόν 1.000 μέτρων, μέχρι να σας βγάλει στον αυχένα της Οξιάς, όπου θα έχετε και μια πρώτη εικόνα του πραγματικού ορεινού μεγαλείου του αργιθιώτικου συμπλέγματος. Στη συνέχεια, ο δρόμος θα σας φέρει στο χωριό Βλάσι, τα σπίτια του οποίου ισορροπούν στην αποσαρθρωμένη πλαγιά του βουνού Σχιζοκάραβο. Μια δεύτερη εναλλακτική διαδρομή θα σας οδηγήσει στις επτά συνοικίες του χωριού Πετρίλο ή Πετρίλια, που κρύβονται στις δασωμένες πτυχώσεις του βουνού Βουτσικάκι, σε υψόμετρο 900-1.050 μέτρων. Στο σχολείο του χωριού (κτίσμα του 1884), που διατηρείται ακόμη όρθιο, στεγάστηκε το 1944 η Κυβέρνηση του Βουνού της Ελεύθερης Ελλάδας με πρόεδρο τον ακαδημαϊκό Αλέξανδρο Σβώλο.



Δυτικότερα του Πετρίλου ο δρόμος αρχίζει να γίνεται χωμάτινος. Είναι, ωστόσο, αρκετά βατός -παρότι χρειάζεται προσοχή στις κατολισθήσεις- και θα σας φέρει στην ιστορική Μονή Σπηλιάς (κτίσμα του 1064), ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Νότιας Πίνδου. Στο εσωτερικό της μονής ξεχωρίζουν οι ναοί της Κοίμησης της Θεοτόκου (1604) και της Ζωοδόχου Πηγής (1736). Το μοναστήρι υπήρξε ένα από τα ορμητήρια του Γεώργιου Καραϊσκάκη.

Από το γειτονικό χωριό Λεοντίτο οι φίλοι της πεζοπορίας μπορούν να περπατήσουν το μονοπάτι που φθάνει στο υψίπεδο Λακκώματα, κάτω από την κορφή Ντελιδίμι των Αγράφων, σε υψόμετρο 1.700 μέτρων. Αυτή την εποχή οι πρώτοι Σαρακατσάνοι βοσκοί έχουν ήδη ανεβάσει τα κοπάδια τους στα πλούσια ορεινά βοσκοτόπια και ο τόπος αντιλαλεί από τα βελάσματα, τα γαβγίσματα των τσοπανόσκυλων και τα σφυρίγματα των βοσκών. Εδώ διατηρούνται ακόμη μερικές από τις πέτρινες καλύβες όπου το καλοκαίρι κοιμούνται οι οικογένειες των κτηνοτρόφων και τυροκομούν.

Αξίζει ν ανηφορίσετε τις απόκρημνες πλαγιές του βουνού Κουκουρέλος για να προσεγγίσετε την αετοφωλιά που ακούει στο όνομα Κουμπουριανά. Εδώ, από το πλάτωμα που υπάρχει μπροστά από την εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, θα απολαύσετε την καλύτερη θέα της περιοχής. Πέντε χιλιόμετρα από τη διασταύρωση που οδηγεί στο Λεοντίτο, θα συναντήσετε τη μικρή, γαλάζια επιφάνεια της Στεφανιάδας, μιας λίμνης που γεννήθηκε μόλις το 1963 μετά από μεγάλη κατολίσθηση. Από εδώ ο δρόμος συνεχίζει και καταλήγει στην κοίτη του ποταμού Αχελώου.

Περίπου στο ίδιο μοτίβο ξεδιπλώνεται η τοπιογραφία στη διαδρομή από το Μουζάκι προς τα χωριά της Δυτικής Αργιθέας. Φτάνοντας στο ψηλότερο σημείο της ράχης Τύμπανος (υψόμετρο 1.600 μέτρα) και κοιτώντας προς την πεδιάδα, ίσως να μην έχετε δει ποτέ ξανά στη ζωή σας τόσο πολλές φιδογυριστές στροφές να κουλουριάζονται στο βουνό.

Πρώτα θα περάσετε από το χωριό Δρακότρυπα, όπου αξίζει να επισκεφθείτε την ιστορική Μονή της Αγίας Τριάδας. Ψηλότερα, στη θέση Ελληνικά, έχουν ανασκαφεί κιβωτιόσχημοι τάφοι και υπολείμματα της αρχαίας πρωτεύουσας των Αθαμάνων, ενώ πάνω στον δρόμο θα δείτε τον αρχαιολογικό χώρο.

Αμέσως μετά θα συναντήσετε το χωριό Αργιθέα -30 χιλιόμετρα από το Μουζάκι-, και στη συνέχεια το χωριό Ανθηρό, ένα από τα ομορφότερα της περιοχής. Από εδώ μπορείτε να συνεχίσετε προς τα χωριά του Αχελώου και να επισκεφθείτε τη Μονή Κατουσίου. Επίσης, μπορείτε να βγείτε πάλι στον κεντρικό δρόμο που συνεχίζει δυτικά, μέχρι να σμίξει με την κοίτη του Αχελώου ποταμού, κοντά στο σημείο όπου μέχρι τα χρόνια του Εμφυλίου δέσποζε το πετρογέφυρο του Κοράκου. Ορεξη για ορεινές περιπέτειες να έχετε και η περιήγηση εδώ, στα απροσπέλαστα βουνά της Αργιθέας, δεν τελειώνει ποτέ και πουθενά...

Τα κάστρα της Θεσσαλίας
Το κάστρο του Γριζάνου βρίσκεται σκαρφαλωμένο στη ράχη του βουνού Γρίζος, που είναι παρακλάδι των βουνών του Ζάκρου, και από ύψος 500 μέτρων εποπτεύει όλη την πεδιάδα του ποταμού Πηνειού. Η ονομασία προήλθε πιθανόν από παράφραση της λέξης «Βρυζάνο», που σημαίνει «τόπος απ όπου πηγάζουν νερά».

Μαζί με το κάστρο της Τρίκκης (Τρίκαλα), του Φαναριού, τ άλλα κάστρα της Θεσσαλίας και των Τεμπών, διατηρούσε τον έλεγχο των περασμάτων από τη Λάρισα και τη Θεσσαλική πεδιάδα προς τη Νότια Πίνδο, τα Αγραφα, την Ηπειρο, τα Γιάννενα, αλλά και τα λιμάνια του Παγασητικού και της Μακεδονίας.



Πολλά από τα κάστρα αυτά αναφέρονται και σαν «Κάστρα της Ωριάς», καθώς συνδέονται με τον μύθο της ωραίας (από παράφραση Ωριάς) πριγκιποπούλας που προκειμένου να μην πέσει στα χέρια των κατακτητών, αυτοκτονούσε πέφτοντας από τις επάλξεις του. Πρόκειται για έναν μεσαιωνικό μύθο αρκετά κοινό σε όλη την Ελλάδα.


Πηγή: ethnos.gr
Κείμενο, φωτογραφίες: Θοδωρής Αθανασιάδης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου